Mala Gospojina, poznata i kao Rođenje Presvete Bogorodice, jedan je od najvećih crkvenih i narodnih praznika u pravoslavnom kalendaru.
Obeležava se svake godine 21. septembra i posvećen je rođenju Bogorodice Marije, koja je po ocu i precima bila od carskog roda Davidovog, a po majci od prvosvešteničkog roda. Rodila se u Nazaretu, kao blagoslov Božiji pravednim i ostarelim roditeljima Joakimu i Ani.
Značaj praznika
Mala Gospojina spada u red velikih praznika koje narod s posebnom radošću proslavlja. Posvećeni su joj brojni hramovi, među kojima su poznati Trška crkva i manastir Suvodol.
Na ikonama koje prikazuju rođenje Bogorodice, majka Ana je predstavljena na postelji, dok je Marija u kolevci okružena rodbinom i prijateljima.
Narodni običaji i verovanja
Mala Gospojina ima i bogatu narodnu tradiciju.
U prošlosti su jesenje svadbe u Srbiji najčešće počinjale od ovog dana.
U poljoprivredi, praznik je označavao početak oranja i setve ozimih useva, ali i vreme stočarskih svečanosti.
Verovalo se da bilje ubrano između Velike i Male Gospojine ima posebna lekovita svojstva, a da jaja iz tog perioda mogu ostati sveža tokom cele godine. Pilići izlečeni tada smatrani su dobrim nosiljama.
Mnoge porodice u Srbiji slave Malу Gospojinu kao krsnu slavu, dok se u drugim krajevima praznik obeležava odlaskom na saborе i vašare oko crkava.
Vašari i sabori
Mala Gospojina je vekovima bila povod za okupljanja i narodna veselja. U Šumadiji se praznik smatrao velikim danom za svadbe, veridbe i zajednička okupljanja.
U Glamočkom polju i danas se održava veliki stočni vašar, dok su najveći i najpoznatiji vašari u Negotinu i Šapcu. Posebno se ističe vašar u Negotinu, koji ima dugu i bogatu tradiciju.
